Η Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας της Αρμενίας, κ. Λαζάρεβα σε μια εκ βαθέων συζήτηση με τον Νεκτάριο Ντ. Χορμοβίτη, ανέπτυξε τα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινότητα στην Αρμενία.
Κυρία Λαζάρεβα, θα ήθελα να μου αναφέρετε συνοπτικά την ιστορία της ελληνικής κοινότητας στην Αρμενία και πόσα μέλη αριθμεί αυτή τη στιγμή;
Η παρουσία των Ελλήνων στην Αρμενία έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων, όμως η πιο
μεγάλη εισροή των Ελλήνων από τον Πόντο έγινε περίπου 300 χρόνια πριν. Η έλευση των Ποντίων στην Αρμενία και ειδικότερα στις βορειοανατολικές περιοχές της, συνδέεται με
την εξόρυξη και την κατεργασία χαλκού. Έτσι, το 1763 προσκλήθηκαν από την
Αργυρούπολη (Γκιουμουσχανέ) Έλληνες μεταλλωρύχοι, οι οποίοι οργάνωσαν τις εργασίες στα ορυχεία της μονής Αχταλά, όπου σχημάτισαν οικισμό.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 δηλαδή μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης,
πολλοί Έλληνες έγιναν μετανάστες, έφυγαν από την Αρμενία στην Ελλάδα, και σε άλλες χώρες για καλύτερη ζωή.
Άλλαξε η εικόνα της ελληνικής κοινότητας όχι μόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτικά․
Έφυγαν νέες οικογένειες ικανές για δουλειά και δημιουργία και μαζί τους πήραν τα παιδιά τους, τα οποία θα έπρεπε να διατηρούσαν την ελληνική παράδοση της χώρας.
Μέχρι την ανεξαρτησία της Αρμενίας οι Έλληνες δεν ήταν οργανωμένοι σε
κοινότητες. Η ιδέα για οργάνωση και ένωση των Ελλήνων σε κοινότητες και σε Ομοσπονδία δημιουργήθηκε το 1994. Σήμερα η Ένωσή ελληνικών κοινοτήτων Αρμενίας περιλαμβάνει 9
ελληνικές κοινότητες από την Αρμενία και το Αρτσάχ και μια οργάνωση νέων Ελλήνων και φιλελλήνων της Αρμενίας. Η ελληνική κοινότητα της Αρμενίας είναι πολύ μικρή, περίπου 900 άτομα, Αρμένιοι
ελληνικής/ποντιακής καταγωγής από μικτές οικογένειες που κατοικούν γενικότερα στις επαρχίες Λορί, Σιράκ, Ταβούς, Κοτάικ, στην πρωτεύουσα Γερεβάν και στο Αρτσάχ.
Στην Ελλάδα δεν δύσκολο να καταλάβει κανείς τους δεσμούς που ενώνουν τους Έλληνες και
τους Αρμένιους. Συμβαίνει το ίδιο και στην Αρμενία;
Η Ελλάδα είναι μια φιλική χώρα για την Αρμενία. Οι Αρμένιοι αγαπάνε τους Έλληνες σαν τα αδέλφια τους. Αυτοί οι δύο λαοί γνωρίζονται εδώ και χιλιάδες χρόνια, τους συνδέει η
ιστορία δοξαστική αλλά και σκληρή. Η αγάπη των Αρμενίων προς τον ελληνικό λαό την νιώθουμε κι εμείς οι Έλληνες της Αρμενίας που ποτέ δεν θεωρήσαμε την Αρμενία μια ξένη
χώρα.
Παρακολουθούμε με περηφάνια δράσεις παιδαγωγικού χαρακτήρα εκδηλώσεις μνήμης
της ελληνικής κοινότητας κυρίως από τον Μάιο. Μιλήστε μου λίγο γι’ αυτές.
Αν και η κοινότητά μας είναι μικρή, η θέληση και η ανάγκη για διατήρηση της ελληνικής ταυτότητάς μας είναι αρκετά μεγάλες. Και αυτές οι δύο εκφράζονται στις εκδηλώσεις μας
και τα μαθήματα ελληνικών που πραγματοποιούνται εδώ και δεκάδες χρόνια.
Οργανώνουμε εκδηλώσεις αφιερωμένες στην ελληνική ιστορία, τον πολιτισμό, τη γλώσσα. Κάθε χρόνο την 9 η Μαΐου τιμούμε τη μνήμη των προγόνων μας που έπεσαν τα θύματα της γενοκτονίας. Αξίζει να σημειωθεί επίσης η ετήσια κατασκήνωση παιδιών ελληνικήςκαταγωγής η οποία είναι μια ευχάριστη ευκαιρία για τα ελληνόπουλα που ζούνε στην Αρμενία να θυμηθούν τις ρίζες τους και να γνωρίσουνε καλύτερα την εθνική τους υαυτότητα.
Η στήριξη από την πλευρά της Ελλάδας και της εκεί πρεσβείας κατά πόσο είναι επαρκής;
Η κοινότητά μας έχει στενούς δεσμούς με την Ελληνική Πρεσβεία στην Αρμενία και
γενικά με την ελληνική κυβέρνηση. Με την οικονομική υποστήριξη της ελληνικής
κυβέρνησης εδώ και πολλά χρόνια πραγματοποιούμε διάφορες εκδηλώσεις και δωρεάν μαθήματα ελληνικών στην Αρμενία.
Πολύ συχνά μας επισκέπτονται Έλληνες πολιτικοί και δημόσια πρόσωπα οι οποίοι
μας δείχνουν την υποστήριξή τους και αυτό βέβαια μας ενθουσιάζει πάρα πολύ να
συνεχίζουμε το έργο μας μακριά από την Ελλάδα.
Για δεύτερο χρόνο η Αρμενία βρίσκεται σε μια διαρκή εμπόλεμη κατάσταση. Πόσο σας ανησυχεί αυτή η κατάσταση ως κοινότητα και πώς την αντιμετωπίζουν οι φίλοι Αρμένιοι;
Η κατάσταση της χώρας μας μάς ανησυχεί τόσο όσο και τους Αρμένιους. Είμαστε κι εμείς ένα μέρος αυτού του λαού και η Αρμενία είναι πατρίδα μας που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε. Το 2020 η κοινότητά μας ήταν πολύ ενεργή σε πολλούς τομείς, γίναμε εθελοντές στις αποθήκες που μάζευαν ρούχα και τρόφιμα για τους στρατιώτες μας, μαζέψαμε κι εμείς χρήματα για να τα στείλουμε σε εκείνους που είχαν την ανάγκη…
Η Αρμενία είναι μια αρχαία και πανέμορφη χώρα όπου ο λαός θέλει να ζει στην ειρήνη, όμως οι γείτονές μας προτιμούν τον πόλεμο αντί την ειρήνη. Μακάρι να ήξεραν πόσα όμορφα πράγματα, τι σπουδαίο πολιτισμό μπορεί να δημιουργήσει ένας λαός που ζει στην ειρήνη και δεν πολεμά.
Ένα μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στους φίλους αναγνώστες μας, στους ακροατές του
ραδιοφώνου, αλλά και γενικότερα στους Έλληνες;
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω όλο τον ελληνικό λαό για τη ζεστασιά και τη στήριξη που δείχνουν σε εμάς στις δύσκολές μας μέρες. Να ξέρετε ότι ο ελληνισμός δεν περιορίζεται στα σύνορα της Ελλάδας, έχει φτάσει μέχρι τα βουνά της Αρμενίας και εμείς εδώ κρατάμε ψηλά το όνομα εκείνης της καταπληκτικής χώρας, της Ελλάδας.
Οι συνεργάτες μου κι εγώ σας ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτήν την όμορφη συζήτηση και
ευχόμαστε να διατηρείτε με τον ίδιο ζήλο άσβεστη τη φλόγα του ελληνισμού, εκεί στην αδελφή χώρα την Αρμενία και να τελειώσει σύντομα και δίκαια κάθε δεινό γι’ αυτόν τον τόπο.
Εγώ ευχαριστώ.
Επιμέλεια – Συνέντευξη: Νεκτάριος Ντ. Χορμοβίτης